DER-groep

Schema DER-groep

m
mannelijk

v
vrouwelijk

o
onzijdig

mv
meervoud
1 HIJ
onderwerp
nominatief		 der Mann die Frau das Kind die Kinder
2 VAN
bezit
genitief		 des Mannes der Frau des Kindes der Kinder
3 AAN
meew. voorwerp
datief		 dem Mann der Frau dem Kind den Kindern LET OP:
hier een n toevoegen!
4 HEM
lijd. voorwerp
accusatief		 den Mann die Frau das Kind die Kinder

Behalve der, die en das krijgen ook de volgende woorden de met zwart hierboven aangegeven uitgangen:

dies.. = deze
jed.. = iedere, iedereen
manch.. = sommige, menig
welch.. = welke
solch.. = zulke
all.. = alle(s), iedereen

 

Bekijk hier een uitlegfilmpje over de DER-groep in de 1e en 4e naamval

 

Voorbeeldzinnen DER-groep met uitleg

voorbeeld 1
De hond is ziek.
UITLEG: de hond is onderwerp: 1e naamval. Verder is de hond in het Duits mannelijk: der. In de zin krijg je dus: mannelijk, eerste naamval: der
Der Hund ist krank.

voorbeeld 2
Deze hond is niet ziek.
UITLEG: deze hond is onderwerp: 1e naamval. Verder is de hond in het Duits mannelijk: der. In de zin krijg je dus: mannelijk, eerste naamval. Een stukje van
het antwoord weet je ook al: deze is in het Duits iets met dies… . Alleen moet daar nog een uitgang achter: In het schema boven zie je staan der. De laatste letter, de r geeft aan dat je die uitgang achter dies moet zetten. Maar diesr kan natuurlijk niet. In zo’n geval moet je er een e bij-smokkelen:
Dieser Hund ist nicht krank.

voorbeeld 3
Sommige spelers heb ik een groot compliment gegeven.
UITLEG: sommige spelers is meewerkend voorwerp (je kunt er “aan” voor denken): 3e naamval. Verder is spelers natuurlijk meervoud. We kijken dus in het laatste rijtje. In de zin krijg je dus: meervoud, derde naamval. Een stukje van het antwoord weet je ook al: sommige is in het Duits iets met manch.. . Alleen moet daar nog een uitgang achter: In het schema boven zie je staan den. De laatste letter, de n geeft aan dat je die uitgang achter manch moet zetten. Maar manchn kan natuurlijk niet. In zo’n geval moet je er een e bij-smokkelen: manchen. Maar in het schema staat ook nog dat je een –n achter het zelfstandig naamwoord moet toevoegen, achter Spieler dus:
Manchen Spielern habe ich ein dickes Kompliment gegeben.

-s of -es in de tweede naamval?

Dit komt alleen voor bij mannelijk en onzijdig.

  • als het woord uit één lettergreep bestaat: -es
    bijv. das Land:
    de vlag van het land – die Fahne des Landes
  • als het woord op een s-klank (-s, -ss, -ß, -x, -z, -tz) eindigt: -es
    bijv. das Gesetz:
    de tekst van de wet – der Text des Gesetztes
  • in alle andere gevallen: -s
    bijv. der Lehrer:
    de opmerking van de leraar – die Bemerkung des Lehrers
    bijv. das Auto :
    de kleur van de auto – die Farbe des Autos