duits.de/docenten

duits.de/docenten

Nachrichten für DeutschlehrerInnen in den Niederlanden

Filmrecensie: Barbara van Christian Petzold

Fantastische acteurs, grootste precisie in de psychologie van de personages, in de scenes, de authenticiteit van de locatie en dialogen. Dat zijn enkele typische kenmerken van films van Christian Petzold. Barbara [Nina Hoss] is een dokter ten tijde van de DDR, die een Ausreiseantrag gesteld heeft, in de gevangenis moest en nu uit Berlijn voor straf naar een provinciaal ziekenhuis ergens aan de Oostzeekust overgeplaatst wordt. Telkens weer houdt de Stasi haar in de gaten, want men wil blijven volgen, welke „Westkontakte“ ze er op na hield. Ook de vriendelijke ontvangst door haar nieuwe chef André wantrouwt ze, want ze is er van overtuigd dat hij al lang door de Stasi bijgepraat is en de opdracht heeft om haar in haar doen en laten te volgen. Iedereen lijkt iedereen in de gaten te houden.

Wie nu aan een spannende Krimi met alle DDR-cliché’s als Plattenbauten, bloemetjesbehang en Honeckerportretten denkt is bij Petzold echt aan het verkeerde adres. Het gaat hem er veel meer om „macht“ ten tijde van de DDR- dictatuur zichtbaar te maken in de relatie tussen mensen. Want Barbara heeft nog steeds concrete vluchtplannen èn een vriend uit het Westen, die haar helpt om een vluchtpoging te ondernemen. Net als het zover is, en ze haar laatste dag in de DDR denkt door te brengen, merkt ze dat haar nieuwe chef haar niet onberoerd laat en dat ze haar patiënten op cruciale momenten niet in de steek kan laten. „Barbara“ is een film die alle kwaliteiten van Christian Petzold indrukwekkend zichtbaar maakt. Het resultaat is ook hier een intrigerende film, die een traag ritme heeft, maar zijn intense en soms magische spanning aan de psychologie van de personages en de lading van de moment ontleent.

Is dit een film voor je leerlingen?

Mijn ervaring met dergelijke niet-mainstream-films is dat ze voor onze leerlingen doorgaans te hoog gegrepen zijn. Het tempo is immers traag, de scenes bevatten schijnbaar „geen“ actie maar vooral sfeer en stiltes en het belangrijkste wat de personages overbrengen is dat wat ze juist niet zeggen. Daarmee zou de doelgroep hoogstens 5VWO of 6VWO zijn denk ik, en ook dan is zo’n hoeveelheid volwassen subtiliteit eenvoudigweg (nog) niet jedermanns Sache. Misschien moeten de leerlingen eerst films als Der Tunnel, GoodBye Lenin! en Das Leben der Anderen zien, voordat zowel voldoende achtergrondkennis aanwezig is als wel dat leerlingen toe zijn aan meer nuance. Dat zegt niets over de kwaliteit van Barbara, voor alle duidelijkheid, maar alles over rijping en het geleidelijk ontwikkelen van kijkgewoontes. Heel prettig voor het onderwijs is dat de DVD ook Duitstalige ondertiteling heeft, wat helaas lang niet altijd vanzelfsprekend is.

Levende Talen presenteert onderzoek verschil SE-CE

logo-levendetalen-kleinIn opdracht van Levende Talen heeft de Onderwijs Innovatie Groep onderzoek gedaan naar de achtergrond van de verklaring van de discrepantie tussen de cijfers van het centraal examen en het schoolexamen voor Nederlands en de moderne vreemde talen in havo en vwo. Omdat de overheid hierop „stuurt“ – en scholen die een te groot verschil hebben hierop aangesproken worden – kwamen er signalen van docenten dat deze maatregel de kwaliteit van het onderwijs en de motivatie van taaldocenten in gevaar komt.

Het onderzoek wordt op 21 mei in Den Haag gepresenteerd en aan de directeur-generaal PO/VO van het ministerie van OCW aangeboden. Meer informatie over die bijeenkomst vind je op www.levendetalen.nl

Het onderzoek wordt in het juni-nummer van Levende Talen Magazine in de vorm van een artikel uitvoerig belicht. Ook zijn daar dan de aanbevelingen die uit het onderzoek voortvloeien te bekijken. Het volledige onderzoeksrapport is na 21 mei te lezen op de website van de vereniging.

 

Olli Dittrich persifleert het Morgen Magazin

Samen met Cordula Stratmann gaat  Olli Dittrich los, in „Frühstücksfernsehen“, hun niet van echt te onderscheiden persiflage op het Morgen Magazin van ARD/ZDF. Zoals de ARD het beschrijft:  „Als schwer seriöser Studiomoderator „Sören Lorenz“ präsentiert der Humorist eine äußerst unterhaltsame Persiflage auf die Frühprogramme der deutschen Fernsehlandschaft – frei erfunden, aber von der Wahrheit kaum zu unterscheiden. Und mit all dem, was für viele Zuschauern morgens oft unfreiwillig komisch daherkommt: Sensationsnachrichten, die keine sind, übermüdete Witze der Moderatoren, schwadronierende Studioexperten, Gewinnspiele und Studiotiere – und natürlich Berichte aus Politik, Kultur, Sport und Boulevard.“

Het gehele programma is op YouTube te bekijken:

Koningslied – maar dan in het Duits

Tja, over het Koningslied is al een hoop gezegd natuurlijk. Hij is er nu ook in het Duits. „Minstens zo goed als het origineel“! o;)

Het docenten Duits ABC 2013

Zu Risiken und Nebenwirkungen… fragen Sie Ihren Arzt oder Apotheker. Vorsicht: HUMOR & SATIRE!

360 graden feedback = lievelingswoord van managers die zelf vooral langs één lijn denkenabctje…

ADHD-er = „Alle Dagen Heel Druk“: De groep leerlingen die wij als docenten steeds beter begrijpen…

AIM = talig revalidatieprogramma voor docenten die veel moeten bewegen

Ausfahrt = Het enthousiaste anwoord van die schat van een leerling in les 1 van Duits, als je vraagt: „Weet je misschien nog, hoe dat plaatsje heette, waar je geweest bent in Duitsland?“

Belfleur = Zusje van Hyacinth. Woont om de hoek bij Lenthe, Madelief, Roos, Iris en Margriet

Cloud computing = Zat je net even met je hoofd in de wolken, kom je al je bestanden tegen…

Destiny = de hartsvriendin van Precious en Felicity

Eigen Lokaal = Volgens sommigen zal het er wel nooit meer van komen. Maar ach, de Berlijnse muur is ook gevallen, dus…

Eigenaarschap = mode- èn allergiewoord voor docenten. Ja, de docent en de leerling zijn „weer eigenaar van hun werk- en leerproces“. Wordt graag gebruikt in scholen waarin controle en wantrouwen welig tieren…

ERK = Europees boekhoudprogramma. Geschikt om Griekse schulden mee te beheren – en volgens boze tongen – ook om talen mee te leren. Leverbaar compleet met lijstjes, afvinkopties en automatische Can Do statement optelfunctie. In lesboeken herkenbaar aan royaal gebruik van logo’s van de Europese unie.

FTE = De Fantastische Tijd Emmer uit het beroemde sprookje van Grimm. Een wonderbaarlijk vat zonder bodem.

Goethe = toch een beetje de hockeyjongen van de twee

Gratis lesboek = Kwestie van erin geloven. Zoiets als de „onbreekbare“ geodriehoek. Zie ook maatschappelijke stage, rekentoets, taaltoets, CKV wel/niet en andere onderdelen van een consistent onderwijsbeleid.

Grimm, de gebroeders = de Nick en Simon van de sprookjeswereld

Hoofbegaafd kind = Meervoudig slachtoffer: 1] van nare ouders („Eén dag na zijn geboorte zong hij al Bach mee!“) , 2] van commercialisering („Voor uw kind hebben wij onze speciale Einsteinklas!“), 3] van „patiënterisering“ („Behandelplan voor Olivier“) en… onbegrip in het algemeen….

i-Pad klas = Groep lichtschuwe kinderen die alvast oefent met de hele dag in een scherm kijken, zoekend naar die Apps die volgens gelovigen „het gehele ouderwetse onderwijs“ moeiteloos in één keer kunnen vervangen. Maar ja, die onwillige leraren hè, die willen er maar niet aan! Scoort goed bij ouders op Open Dagen.

Inloggen lesmethode = „Voer uw 19 cijferige activitatiecode voor licentiejaar in … koppeling aan uw schoolcode niet gelukt … uw wachtwoord moet minimaal één vreemd teken bevatten … probeer het nog een keer … er is al een account met dit mailadres … het opgegeven mailadres is niet bekend in het systeem“ …. – zucht … steun… laat ook maar….

Julius = Leerling. Woont in dezelfde wijk als Lennart, Olivier, Boudewijn, Valentijn en Erik-Jan.

Kuchen = mijn leerlingen weten het zeker: Dát is de plek waar je die lekkere Küche bakt!

Lerarenregister = Namenlijst die ervoor gaat zorgen dat kinderen beter les krijgen.

Les =  Impopulair en verouderd fenomeen volgens schoolleidingen (kostenfactor) en inspectie („Zitten we al op 1040? Nog een keer tellen dan!“). Wordt daarom tegenwoordig liever „realisatie van een opbrengsgericht onderwijsproces“ genoemd.

Lotte = Ja, eh… wacht even. Was dat nou dat meisje met die beugel, dat lange haar en dat roze hoesje voor haar smartphone? Of was dat nou Liselotte? Of Annelotte? Charlotte dan?

Magister = professioneel onthaast- danwel afreageerprogramma voor docenten

Mitchell = vriend van Delano, Rodney, Ritchie, Maikel, Deveron en Wesley

N-norm = zelfstandige holding van Holland Casino.

Opbrengstgericht werken = Revolutionair concept in het onderwijs. Tot nu toe besteedden we al onze liefde, tijd, energie en aandacht om zo min mogelijk resultaat te behalen.

Open Dag = Het is wel èrg schoon vandaag. En wat doen die bloemen hier opeens? O, ik weet het al…

Protocol = moderne vorm van de middeleeuwse aflaat, waarmee de maatschappij angst en wantrouwen uitgedrukt wil zien. Anti-pestprotocol, dyslexieprotocol, adhd-protocol, anti-alcohol-protocol…. daar kunnen er nog wel een paar bij… anti-werkdrukprotocol, anti-volle-klassenprotocol, anti-zwabberpolitiek-protocol enz.

Puberbrein-cursussen = Honderden Euro’s verder heb je geleerd dat jonge hersenen in ontwikkeling zijn en dat de puber-TomTom onze lievelingen af en toe in de steek laat. Maar dat wist je vast nog niet…

Reflectie-opdracht = Zo heet strafwerk op de lerarenopleiding.

Robuust = uit de reeks „robuuste uitdagende rendementen naar de toekomst toe garanderen“, „kwaliteit borgen“, „targets“, „win-win“, „go-no go“, „stukje betrokkenheid richting het personeel“ enzovoort. Staat steevast in die kretologie teksten waarvan je denkt, laat maar. Zie ook „missie en visie“…

Rollator = onmisbare auto voor de zaak zodra de pensoenleeftijd voor docenten Duits het aantal levensjaren dat Goethe bereikte bereikt heeft. Mijn tip: vraag hem nu al aan!

Sportklas = net als de Joop van den Ende-, de Rembrandt-, de Einstein-, de trompet-, en de de Wordfeudklas dé manier om jonge mensen die eigenlijk moeten leren om met elkaars eigenaardigheden, talenten en verschillen om te gaan… alvast uit elkaar te halen.

Toezichtkader = inspectiaans voor tunnelvisie

Uggs = volgens boze tongen een onderdeel van een rendierkostuum, populair bij pubermeiden

Uitdagend = reclametaal van uitgeverijen voor docenten die liever iets nieuws willen

Veilig = reclametaal van uitgeverijen voor docenten die liever niets nieuws willen

Vertrouwd = reclametaal van uitgeverijen voor docenten die iets ouds willen

Voorzetsel = het woord dat direct voor het zelfstandig naamwoord staat. Volgens sommige leerlingen dan.

woll: => er woll -> volgens mijn leerlingen de enige juiste vervoeging van „er möchtet“

YouTube = de plek waar je laatst nog dat ene prachtige filmpje had gevonden, waar je gisteravond tot 01:00 die prachtige didactisering voor maakte en waar jij en je leerlingen nu helemaal klaar voor zitten. Je klikt op play en dan…. ben je opeens…=>

zu Tode betrübt: Op YouTube: „Deze video is door de gebruiker verwijderd.“  Aaargh!

Nieuwe videoreeks: Ticket nach Berlin

ticket-nach-berlinOnlangs op de Didacta beurs gepresenteerd:  „Ticket nach Berlin“, gemaakt door Deutsche Welle en Goethe Institut. Die Abenteuerspielshow „Ticket nach Berlin“ begleitet sechs junge Deutschlerner auf ihrer spannenden Reise quer durch Deutschland. Ein Team reist durch den Norden, das andere durch den Süden. Der Weg in die Hauptstadt ist nicht einfach – beide Teams müssen unterwegs spannende Herausforderungen bestehen. Dabei treffen sie interessante Menschen
und lernen ein weltoffenes, buntes und kulturell vielfältiges Deutschland kennen. Neben den Video-Episoden wird „Ticket nach Berlin“ auch Online-Übungen zu Sprache und Landeskunde sowie Ideen für den Deutschunterricht bereithalten. Bekijk hier de info en trailer

Jeugdboek: Feuerspiele – Ein Ruhrgebietskrimi

frspleHet Verlag an der Ruhr geeft de reeks „K.L.A.R.“-Krimi uit. De beoogde leeftijdsgroep is 12 tot 16 jaar. De boekjes omvatten ca. 120 pagina’s en zijn – heel prettig voor onze doelgroep – in een groot lettertype gedrukt. Daardoor lijken ze minder „zwaar“ en gaat het lezen wat sneller.

Uit de reeks heb ik „Feuerspiele“ gelezen, over een brandstichting in een Getränkemarkt waar een groepje vrienden van verdacht wordt. Het blijken echter „Die Kanaken“ te zijn, die er achter zitten: een groepje tuig uit de wijk ernaast. Hoewel het boekje als ondertitel „Ein Ruhrgebietskrimi“ heeft, is er verder niet zoveel ‚Roergebieds‘ aan te ontdekken, afgezien van wat plaats- en straatnamen.

Het verhaal kabbelt ongeveer tot halverwege het boek, daarna wordt het pas spannend, aan het eind zelfs ècht spannend als er een race tegen de klok plaatsvindt waarin het om leven en dood gaat. Helaas bevat het verder – zoals zo veel van dit soort verhalen – nogal wat cliché’s: de gezinnen zijn vaak type patchwork, de bad guys zijn overduidelijk bad guys, het kleine zusje is irritant etc. en er wordt veel „cool duits“ gebruikt [„alltagsnahe Sprache“ heet dat in uitgeverstaal], in soms elliptische zinnen, die veel actie moeten overbrengen. Dat maakt het er voor een startende lezer die Duits niet als moedertaal heeft niet eenvoudiger op. Zelf zou ik het daarom van een enkele woordverklaring voorzien om het tempo er in te houden voor de leerlingen.

Omdat het verhaal inhoudelijk niet moeilijk is (de personages krijgen nauwelijks diepgang) en er gaandeweg steeds meer actie in zit, is het iets voor – naar mijn inschatting – eind klas 3 of begin klas 4 („na de grote vakantie, om er weer in te komen“).

Conclusie:
– Verhaal: vrij oppervlakkig, daardoor toegankelijk. Voldoende spannend.
– Taalgebruik: deels pittig, maar door dialogen weer te doen
– Opmaak: grote letter, leest prettig
– Omvang: 120 blz. mooie omvang tussen absolute A1-beginnersboekjes en jeugdliteratuur met meer diepgang.
– Niveauinschatting: A2/B1

Het boekje Feuerspiele maakt onderdeel uit van de reeks  „K.L.A.R.“-Krimi’s van het Verlag an der Ruhr. Ze  kosten EUR 6,50 per stuk. De uitgever heeft ook een bijpassende Literatur-Kartei in het aanbod, met uitgebreide didactiseringsmogelijkheden.

Tip: Bekijk hier de eerste pagina’s uit het boekje

 

 

 

Film: Goethe!


Ai… kom je in de buurt van Goethe dan krijgt menigeen het een beetje warm. Zo in de trant van: „Mijn leraar stelt mij een vraag en ik word geacht een zéér verstandig antwoord te geven.“ Als er één film het verkrampte van het „thema“ Goethe afschudt, dan is dat wel deze. Koot en Bie’s O den Besten zou zich in zijn graf omdraaien als hij deze vrije bewerking van elementen uit Goethes leven en werk zou „moeten“ zien. De film – die mede door Bully Herbig geproduceerd werd, wat veelzeggend is – is allesbehalve een standaard biopic. Het is een film die de jonge Goethe toont, smoorverliefd op Lotte en ondertussen als briljante enfant terrible zijn vader, zijn docenten en zijn baas Albert op het Reichskammergericht ernstig teleurstelt. De film gaat vrijelijk om met delen van Die Leiden des Jungen Werthers, zodat er een spannend en dramatisch liefdesverhaal ontstaat, waarin we een sprankelende jonge Goethe zien. Vol passie, vol zelfoverschatting, vol humor en lef. En mét Duitse ondertiteling, voegt uw rescensent er dolbij aan toe! De film is al een paar jaar oud maar gelukkig nog te krijgen op DVD

Film: Die Quellen des Lebens

Een film van Oskar Roehler naar zijn roman „Herkunft“. Inhoud: „Mit der Rückkehr des Großvaters aus russischer Kriegsgefangenschaft beginnt Robert Freytag seine Geschichte, die sich über drei Generationen mit gesellschaftlichen Veränderungen im Westen Deutschlands, persönlicher Geschichte und dem politisch-intellektuellen Labyrinth der Nachkriegszeit auseinandersetzt. Die hochspannende Verfilmung seines autobiografischen Romans „Herkunft“ wurde mit großartigen Darstellern/innen von Oskar Roehler selbst inszeniert“. Zie ook: www.quellendeslebens.x-verleih.de