Verhaal

Op internet en via e-mail doet een aantal verhalen de ronde, in allerlei varianten, die veel mensen aanspreken en soms moeilijk te traceren zijn. Deze ontving ik alweer een tijdje geleden van collega Petra Berger, waarvoor bij deze hartelijk dank!

De een zal het misschien te sentimenteel-Amerikaans zijn, de ander haalt er misschien – het klinkt wat oneerbiedig, ik geef het toe – de gebruikte opdracht uit als idee voor de (mentor)les? De auteur van deze tekst is overigens wèl bekend, meer informatie op: http://www.snopes.com/glurge/allgood.asp

Eines Tages bat eine Lehrerin ihre Schüler, die Namen aller anderen Schülerin der Klasse auf ein Blatt Papier zu schreiben und ein wenig Platz neben den Namen zu lassen. Dann sagte sie zu den Schülern, Sie sollten überlegen, was das Netteste ist, das sie über jeden ihrer Klassenkameraden sagen können und das sollten sie neben die Namen schreiben. Es dauerte die ganze Stunde, bis jeder fertig war und bevor sie den Klassenraum verließen, gaben sie ihre Blätter der Lehrerin. Am Wochenende schrieb die Lehrerin jeden Schülernamen auf ein Blatt Papier und daneben die Liste der netten Bemerkungen, die ihre Mitschüler über den einzelnen aufgeschrieben hatten. Am Montag gab sie jedem Schüler seine oder ihre Liste. Schon nach kurzer Zeit lächelten alle. „Wirklich?“, hörte man flüstern .. „Ich wusste gar nicht, dass ich irgendjemandem was bedeute!“ und „Ich wusste nicht, dass mich andere so mögen“ ,waren die Kommentare. Niemand erwähnte danach die Listen wieder. Die Lehrerin wusste nicht, ob die Schüler sie untereinander oder mit ihren Eltern diskutiert hatten, aber das machte nichts aus. Die Übung hatte ihren Zweck erfüllt. Die Schüler waren glücklich mit sich und mit den anderen. Einige Jahre später war einer der Schüler in Vietnam gefallen und die Lehrerin ging zum Begräbnis dieses Schülers. Die Kirche war überfüllt mit vielen Freunden. Einer nach dem anderen, der den jungen Mann geliebt oder gekannt hatte, ging am Sarg vorbei und erwies ihm die letzte Ehre. Die Lehrerin ging als letzte und betete vor dem Sarg. Als sie dort stand, sagte einer der Soldaten, die den Sarg trugen, zu ihr: „Waren Sie Marks Mathe Lehrerin?“ Sie nickte: „Ja“. Dann sagte er: „Mark hat sehr oft von Ihnen gesprochen.“ Nach dem Begräbnis waren die meisten von Marks früheren Schulfreunden versammelt. Marks Eltern waren auch da und sie warteten offenbar sehnsüchtig darauf, mit der Lehrerin zu sprechen. „Wir wollen Ihnen etwas zeigen“, sagte der Vater und zog eine Geldbörse aus seiner Tasche.“Das wurde gefunden, als Mark gefallen ist. Wir dachten, Sie würden es erkennen.“Aus der Geldbörse zog er ein stark abgenutztes Blatt, das offensichtlich zusammengeklebt, viele Male gefaltet und auseinandergefaltet worden war. Die Lehrerin wusste ohne hinzusehen, dass dies eines der Blätter war, auf denen die netten Dinge standen, die seine Klassenkameraden über Mark geschrieben hatten. „Wir möchten Ihnen so sehr dafür danken, dass Sie das gemacht haben“,sagte Marks Mutter. „Wie Sie sehen können, hat Mark das sehr geschätzt.“ Alle früheren Schüler versammelten sich um die Lehrerin. Charlie lächelte ein bisschen und sagte: „Ich habe meine Liste auch noch. Sie ist in der obersten Lade in meinem Schreibtisch“. Chucks Frau sagte: „Chuck bat mich, die Liste in unser Hochzeitsalbum zu kleben.“ „Ich habe meine auch noch“, sagte Marilyn. „Sie ist in meinem Tagebuch.“ Dann griff Vicki, eine andere Mitschülerin, in ihren Taschenkalender und zeigte ihre abgegriffene und ausgefranste Liste den anderen. „Ich trage sie immer bei mir“, sagte Vicki und meinte dann: „Ich glaube, wir haben alle die Listen aufbewahrt.“ Die Lehrerin war so gerührt, dass sie sich setzen musste und weinte. Sie weinte um Mark und für alle seine Freunde, die ihn nie mehr sehen würden. Im Zusammenleben mit unseren Mitmenschen vergessen wir oft, dass jedes Leben eines Tages endet und dass wir nicht wissen, wann dieser Tag sein wird. Deshalb sollte man den Menschen, die man liebt und um die man sich sorgt, sagen, dass sie etwas Besonderes und Wichtiges sind. Sag es ihnen, bevor es zu spät ist.

DVD-box met films over de DDR

In de webshop van het NRC kun je deze box met drie films kopen die de DDR vòòr de val van de muur als thema hebben. Zelf koop ik het liefste films met Duitse ondertitels, maar zoals je misschien wel eens gemerkt hebt: Lang niet elke DVD verschijnt in Duitsland met Duitse ondertiteling.

In deze box zijn alle films in het Nederlands ondertiteld. „Das Leben der Anderen“, „Sonnenallee“ – een hilarische film naar het boek van Thomas Brussig („Am kürzeren Ende der Sonnenallee“) en natuurlijk de klassieker GoodBye Lenin! Alle drie zeer bruikbare films voor je lessen.

Mocht je niet al die films willen: Je kunt ze ook los bestellen, maar dan ben je duurder uit. Meer info

Stationenlernen – thema Weihnachten

Op Leraar24 kun je een filmpje + lesmateriaal + toelichting lezen over het fenomeen „Stationenlernen“. Dit is een didactische werkvorm waarbij leerlingen afwisselend met een bepaalde activiteit aan de gang gaan. Ook is er lesmateriaal als voorbeeld opgenomen over het thema Kerst in Duitsland.

Het fimpje en hier toelichting + materiaal

Digitale praatplaat Val van de muur

Uitgeverij Noordhoff heeft een digitale praatplaat gemaakt bij het Onderwerp Val van de muur

http://referentiemateriaalvo.noordhoff.nl/neuekontakte/praatplaat_berlijnse_muur.swf
Daarin staat de recente Duitse geschiedenis centraal staat. In deze praatplaat is rechtsonder een I-knop voor meer informatie voor de docent.

Filmrecensie: John Rabe

Distributeur Cinemien brengt vanaf 26 november John Rabe in Nederland uit.

John Rabe is in Duitsland al op DVD verkrijgbaar, mèt Duitse ondetiteling. Helaas is de film grotendeels in het Engels opgenomen en in het Duits nagesynchroniseerd. In hoeverre dat historisch correct was of is kan ik niet vaststellen, maar het is voor „ons talendocenten“ wel een beetje jammer. Helaas is dat steeds vaker het „lot“ van internationaal uitgebrachte Duitse films. De Arthouse markt is uitgesproken Engelstalig, in elk geval wat de ondertiteling betreft. En wie zijn film in het Engels uitbrengt, kan hem gewoonweg vaker slijten…

John Rabe is een spannende film die ik echter zelf niet meteen in de klas zou gebruiken, maar wel ter uitleen in de schoolmediatheek zou aanbieden. Voor de oudere leerlingen overigens. De gruwelijkheden die de Japanners bij hun verovering van delen van China toepasten zijn in mijn ogen niet echt geschikt voor onbegeleid kijken door leerlingen uit de onderbouwklassen. Het is wel een integer gemaakte en indringende film.

„Academy Award™ winnaar Florian Gallenberger verfilmde het waargebeurde verhaal van de Duitse zakenman John Rabe die tijdens de Japanse bezetting van Nanking tweehonderduizend Chinezen het leven redde. Met vier German Film Awards bekroonde internationale produktie. Hoofdrollen in de film worden vertolkt door Ulrich Tukur (Das Weisse Band), Daniël Bruhl (Good Bye Lenin!), Anne Consigny (Un conte de Noël) en Steve Buscemi (Fargo).

De inhoud: In 1937 wordt Nanking aangevallen en overgenomen door het Japanse keizerlijke leger. Een grootschalige massamoord volgt. Industrieel John Rabe (ook wel de Oskar Schindler van China genoemd) weet echter met enkele andere buitenlanders een beschermde zone voor burgers op te richten, waardoor duizenden mensen de dood ontlopen. John Rabe is een meeslepend drama, waarin de krankzinnigheid van oorlog en de heldenmoed van een enkeling centraal staan.“

Trailer:

Speciale site over de film: http://www.johnrabe.nl

DVD-recensie: Sommer

Sommer is een luchtige liefdesfilm uit 2008 met  in de hoofdrol Jimmy Blue Ochsenknecht (inderdaad: de zoon van acteur Uwe) in een film die nu eens niet Die Wilde Kerle deel 1,2,3 (of weet ik waar ze gebleven waren…). heet. De films, boeken en merchandise  over deze „voetbal-bende“ waren de laatste jaren commercieel een groot succes.

Sommer is een film die door middel van deze „coole acteur“ Jimmy – de held in Die Wilden Kerle – nu  de jonge tienermeiden naar de bioscoop moet lokken. Dat hoeft verder geen probleem te zijn, maar ècht sterk is deze film niet. Wel goed genoeg om eens uit te proberen zo eind klas 2 / misschien begin klas 3 (2e jaar Duits) denk ik zo. De DVD heeft Duitse ondertitels en het (liefdes)verhaal is makkelijk te volgen. Sommer is een mix tussen een kinderfilm en een (eerste) liefdesfilm – maar dan wel een van de commercieel slim calculerende soort.

Het plot is op flink wat punten – voor volwassenen zeker – tenenkrommend ongeloofwaardig en kinderachtig. Je weet wel: Zo’n moeder die eerst haar kind met geen woord gelooft en dan opeens als een blad aan de boom draait. De politie is oliedom, de bad-guy – omgeven door zielige meelopers – wil zijn tegenstanders steevast uittesten door middel van wedstrijdzwemmen, de zondebok is wel heel erg zondebok  (en te oud voor zijn rol ook) en ga zo maar door. Anderzijds: Voor menige jonge leerling is dat geen bezwaar om zo’n film juist leuk te vinden. Ze snáppen dit soort cliché’s want ze bieden herkenbare patronen. En zoals zo vaak ben je soms verbaasd hoe leuk je leerlingen soms kinderachtige dingen (nog) vinden. Gewoon uitproberen dus!

Hier nog even de samenvatting: Als Sohn eines Piloten ist der 15 Jahre alte Tim schon in der ganzen Welt herumgekommen – die Kehrseite des Berufs seines Vaters besteht jedoch darin, dass Tim schon sehr oft umziehen musste. Nun ist es wieder einmal soweit, Tim muss Berlin verlassen, um bei seiner Oma auf einer kleinen Nordseeinsel zu leben. Dort legt der rebellische Teenager sich sofort mit Lars an, dem Anführer einer Surfer-Clique. Der Grund: Tim hat sich schützend vor Eric gestellt, der das „Lieblingsopfer“ der Wellenreiter-Bande ist. So gewinnt er zwar einen neuen Freund, aber zugleich auch eine ganze Reihe neuer Feinde. Als Tim sich dann auch noch in Lars‘ Freundin Vic verliebt, spitzt sich die Situation zu.

Trailer:

http://www.youtube.com/watch?v=kz8eM8H7wKo

Website van de film:
http://www.jetzt-ist-sommer.de

Recensie: Themanummer Duits van Onze Taal

Van het genootschap „Onze Taal“ had ik wel eens gehoord, maar daar bleef het dan ook wel bij. Ooit las ik in de krant een column waarin gesteld werd dat het genootschap zijn bestaansrecht ontleent aan angst. Van mensen die bang zijn dat wat vroeger goed was in het Nederlands nu opeens fout gerekend wordt. Ofwel van mensen die bang zijn dat wat vroeger fout gerekend werd nu opeens goed is. Angst is een slechte raadgever, zo weten we.

Wat schetst mijn verbazing: het genootschap is in 1931 opgericht door een dertigtal taalpuristen dat zich zorgen maakte over het groeiende aantal Duitse woorden en constructies (‚germanismen‘) in het Nederlands. In de jaren dertig en veertig was de belangrijkste activiteit van de vereniging dan ook het ontmaskeren van germanismen! – zoals op de website van Onze Taal na te lezen valt. In het themanummer van november 2009 komt dit ook nog even ter sprake. Nu kan het genootschap zijn tanden zetten in de alomtegenwoordigheid van het Engels, volgens mij.

Net als voor tientallen andere activiteiten over het onderwerp is de val van de muur, 20 jaar geleden, de aanleiding geweest voor de redactie op het thema „Het Duits naast het Nederlands“ op te pakken. De variëteit die je in het themanummer aantreft is groot. Alleen daarom al loont het de moeite om een exemplaar te bestellen. Een aantal artikelen zijn ook bruikbaar in onze lessen, andere artikelen geven juist meer een beeld van de positie van het vak Duits op dit moment. Wat mij bijzonder aanspreekt is dat dit beeld nu eens opgebouwd wordt door „taalliefhebbers“ en niet door „ons“ docenten Duits. In „Was ist los?“ wordt besproken hoe het komt dat Berlijn weliswaar als hip geldt onder de jongeren, dat het imago van Duitsland en de Duitsers de laatste jaren aanmerkelijk verbeterd is, maar dat dat niet echt leidt tot een toename van studenten Duits. Aan het woord komen diverse docenten Duits en professor Thony Visser van de Universiteit Leiden. In „Nederlands is locker – lekker losjes“ wordt onderzocht waar de grote aantrekkingskracht die het Nederlands in Duitsland op gebaseerd is. Ook Herman Koch – van Jiskefet – heeft op zijn onnavolgbare wijze een bijdrage geleverd in de vorm van een column: „Ich würde Sie noch eine Chance geben. Verprutzen Sie die nicht.“! Van meer historisch-taalkundige aard is het artikel „Uit elkaar gegroeid“, over de Nederlands-Duitse wisselwerking door de eeuwen heen. Wie het boek „Der Dativ ist dem Genitiv sein Tod“ gelezen heeft, zal extra verheugd zijn met het artikel over de auteur Bastian Sick, die volle zalen trekt met zijn onconventionele kijk op de eigen taal. Een heel aardig artikel voor gebruik in je lessen is het artikel „Kommst du gut klar mit ihm?“ – over de zogenaamde valse vrienden in beide talen. En – het houdt niet op – ook het artikel over het Duits voor en na „de val“ is interessant. Bestond er een soort Oost-Duits en een West-Duits?. Daarmee ben ik er nog niet, er volgen nog enkele kleinere en grotere bijdragen die allemaal de moeite waard zijn. Kortom: een echter aanrader, dit themanummer.

Meer informatie en bestellen

Klar & deutlich – eenvoudige taal in krantformaat

Uitgeverij Eenvoudig Communiceren maakt sinds 15 jaar boeken en kranten in eenvoudige taal voor mensen die moeite hebben met lezen. In Nederland zijn dat anderhalf miljoen mensen. Zij zijn een paar jaar geleden op de Frankfurter Buchmesse benaderd door vertegenwoordigers van bibliotheken met het verzoek mee te helpen aan het opzetten van een krant voor laaggeletterden in Duitsland.

En zo is de Klar & Deutlich ontstaan. Vanuit een nieuwe uitgeverij: „Spass am Lesen Verlag“. Vervolgens kregen ze vanuit het onderwijs het verzoek de krant ook in Nederland aan te bieden.

„De krant Klar & Deutlich biedt, naast nieuws en achtergronden, artikelen over sport, gezondheid en vrije tijd. De korte begrijpelijke teksten en de heldere vormgeving maken de krant makkelijker te lezen dan een ‚gewone‘ Duitse krant. Dat kan de leesschroom bij de beginnende leerling aanzienlijk verminderen. De actualiteiten lenen zich uitstekend voor een discussie in de klas of voor een spreekbeurt.

EenvoiuDe krant wordt in Duitsland gemaakt door Duitse journalisten, bevat Duits binnenlands nieuws en interviews met Duitse mensen. Daarmee geeft de krant de leerlingen een goed beeld van de Duitse maatschappij. In Duitsland wordt de krant gebruikt bij het onderwijs aan mensen met een laag leesniveau. De krant verschijnt 6 keer per schooljaar en telt 12 pagina’s op tabloidformaat. Een groepsabonnement van 15 exemplaren kost voor een schooljaar € 225,-. Daarvoor krijgt de docent 6 keer (september, oktober,  december,  februari, april en juni) aan het begin van iedere maand 15 kranten toegestuurd.“

Zie ook http://www.eenvoudigcommuniceren.nl
Meer info: Marianne Verhallen m.verhallen@eenvoudigcommuniceren.nl of 020 520 60 70 (niet op woensdag).

Filmtrips Berlijn

Film is een belangrijk aspect van de hedendaags cultuur en erg populair onder jongeren. Met FilmTrips is het mogelijk om film te integreren in een excursie naar een stad. In dit geval Berlijn.


Het doel van FilmTrips is om leerlingen filmlocaties en filmhistorische plekken te laten bezoeken. Door het ter plekke uitvoeren van opdrachten krijgen ze inzicht in de functie die filmlocaties en filmsteden hebben in films. FilmTrips is geschikt voor leerlingen vanaf 4 vmbo/HAVO/VWO en sluit aan bij de vakken CKV, Duits en Geschiedenis.

FilmTrips Berlijn bestaat uit 4 stappen:

Stap 1 Voorbereiding op school (50 min)
Stap 2 Filmvertoning op school (120 min) (2 lesuren en steeds een pauze)
Stap 3 Opdrachten in Berlijn (Dagdeel)
Stap 4 Dossier maken in Nederland (1 SLU huiswerk) Aansluitend presentatie op school (50 min)

Kijk op http://www.filmtrips.nl

Geschiedenis van de Duitse literatuur

Vanwege een groot aantal scholen dat in het afgelopen jaar heeft besloten om de ‚Geschiedenis van de Duitse literatuur‘ (auteurs: Jos Kleemans, Erwin de Vries en Paul Goossen) in de bovenbouw als literatuurleergang in te voeren, is er een nieuwe uitgave van verschenen. Onder andere is de periode over het ‚Poetisch Realisme‘ uitgebreid – op de site zal deze bewerking  spoedig volgen -, is ook de Taalgeschiedenis in het boek opgenomen en bevat het boek tevens een personenregister. De prijs van het boek is ongewijzigd.

Boek en website vullen elkaar aan: een geïntegreerd overzicht van de Duitse literatuur, uitgebreide aandacht voor muziek, schilder- en beeldhouwkunst, helder overzicht van de taalgeschiedenis van het Duits. Het boek bevat de lopende teksten van de website, een personenregister om het zoeken te vergemakkelijken, een overzicht van gebruikte secundaire literatuur (keuze). De website biedt afbeeldingen, video’s en voorgedragen gedichten en fragmenten, verdiepende links naar schrijvers en hun literatuur in het Duits, verdiepende links naar de Duitse geschiedenis, per periode extra gedichten, oefeningen met literaire begrippen en een overzicht van literaire musea in Duitstalige landen.

Geschiedenis van de Duitse literatuur
160 pagina’s, 17 x 24 cm, genaaid gebonden. Prijs 15,= Euro.

Website bij het boek: http://www.duits.de/literatuur
Meer info en bestellen: http://www.webindeklas.nl/ektekst/index.php?id=19