Hallo
Ik heb een vraag betreffende het beoordelen van toetsen. Hoe zwaar mag je het ontbreken van hoofdletters, Umlaut en het verkeerd toepassen van de lidwoorden rekenen. Ik hoor daar verschillende meningen over en vindt dit wat verwarrend. Zijn er geen algemene regels voor en hoe moet je de toetsen van dyslectische leerlingen beoordelen, wat betreft ontbreken hoofdletters en Umlaut ?
Graag jullie mening.
Groetjes
Mathilde
Hoi Mathilde,
Er zijn geen algemene geldende regels opgesteld. Wel kun je er van uit gaan dat veel collega’s in den lande een onderscheid maken tussen onder- en bovenbouw (beginners en gevorderden) en tussen minder communicatief storende fouten (veel Umlaute, lidwoorden, spelfouten) en meer communicatief storende fouten (Sie en du verwisselen, hele woord verkeerd) enz.
En dan hangt het ook allemaal enorm af van de vraag wat je aan het nakijken bent: Een compleet werkstuk in het Duits in 5VWO of een eerste briefkaartje in 2VMBO? Tel je alleen taalfouten mee of kijk je ook naar hoe een leerling omgaat met hulpbronnen, hoe communicatief iemand op papier is, of iemand het aandurft om nieuwe uitdrukkingen uit te proberen en zo zijn taalniveau te verhogen? Kortom: hoe je iets optelt of aankruist is denk ik altijd een onderdeel van een groter geheel, passend bij ontwikkeling, niveau en werkvorm van dat moment.
Bij ons op school – maar ja, dat is ook maar één school – lezen we bij dyslectische leerlingen dwars door de letters heen: Weet de leerling het juiste woord en kun je dat al hardop voorlezend herkennen? – dan is het goed. Zo kunnen dyslectische leerlingen vrijwel alle toetsen gewoon meemaken, zonder problemen. Sommige dyslectische leerlingen maken weinig spelfouten overigens, ze komen eerder tijd te kort. Ook dan ben ik wel eens wat soepeler om er op die manier rekening mee te houden.
Voor de andere leerlingen kijken we vaak na: lidwoorden, Umlaut en hoofdletters bij zelfstandige naamwoorden is een halve fout (maar hoofdletters met een maximum, op een gegeven moment zie je dat een leerling dat gewoon helemaal vergeten was)
Een gewone spelfout („der Artzt“, „du komst“) is een halve fout.
Grovere spelfouten bij onregelmatige en modale werkwoorden („er bist“, „du habst“, „er wollt“) reken ik als hele fout.
Misschien heb je hier een eerste houvast aan?
Beste Mathilde,
Geheel mee eens met de bovenstaande reactie, maar bedenk daarbij ook dat leerlingen vaak niet meer presteren als jij niet meer eist. Zo heb ik ooit gesteld dat hoofdletter- en umlautfouten als hele fout tellen en na een paar weken zie ik een grote verbetering in de zorgvuldigheid t.o.v. de tijd toen het nog als halve fout gold. En zeker, wat zijn je eisen in het vmbo (schrijven is weinig „belangrijk“) of voor een gymnasiumgroep…. In de bovenbouw kun je je naar het ERK richten en hoe bereik je dan je einddoel, met halve of hele fouten? Daarnaast bepaal je ook nog zelf de norm en zal die beïnvloed zijn door het totaal te kunnen maken fouten.
Succes, Henk
Hallo Mathilde,
Bij dyslectische lln. zou je bijvoorbeeld een idioomtoets en/of zinnen ook mondeling kunnen afnemen. Ik heb dit bij uitzondering wel eens gedaan. Wanneer een lln. een woord niet direct wist, ging ik door na het volgende woord. Voor de woorden, die niet direct opgezegd konden worden, kreeg de lln. nog 2 kansen. Lln. die immers een toets wel schriftelijk maken, werken ook niet altijd op volgorde en slaan wel eens iets over om het evt. later in te vullen.
Wat betreft fouten, gaat het bij ons op school zo: lidwoorden 0,5 – Umlaut en hoofdletters 0,25.