[ingezonden door Ewout van der Knaap] Eine Fundgrube für das literarische Lesen! Der literaturdidaktische Katalog für Deutsch auf www.lezenvoordelijst.nl soll Schüler/innen und Lehrer/innen helfen, geeignete Texte zu finden. Es kann thematisch gesucht werden, aber auch über das sprachliche Niveau (GeR –„ERK“) wird informiert. Zu jedem Titel finden sich eine Inhaltsbeschreibung, Lektürehilfe und didaktische Hilfe. Der Katalog wird immer wieder ergänzt – zuletzt wurde Der Fall Collini didaktisiert. Wer sich über ein Account anmeldet, hat ungeahnte Möglichkeiten. Benutzung ist gratis. Die Redaktion führt Ewout van der Knaap (Universiteit Utrecht).
Examenwoordenschat online trainen
Speciaal voor de leerlingen in 5H en 6V bied ik al een aantal jaren online aan om hun woordenschat nog even goed te oefenen. Het gaat om signaalwoorden, functies van alinea’s en algemene examenwoordenschat, verdeeld in korte hoofdstukjes. Je vindt ze op http://gsn.wrts.nl/examenwoorden Ook op www.duits.de/oefenen/woordenschat/
Musikworkshop an Ihrer Schule + Comics und mehr!
Musikworkshop an Ihrer Schule mit Carsten Galle
Met een smartphone of een tablet muziek maken – kan dat? Ja, dat kan. Carsten Galle laat in zijn workshops op een speelse wijze zien, wat voor mogelijkheden de techniek biedt, die de scholieren alledaags gebruiken. Dat is leuk en brengt de leerlingen eens op een heel andere manier in contact met de Duitse taal. Meer informatie
Comic-tentoonstelling in mei/juni 2015 in het Goethe-Institut Rotterdam
Comics, Strips, Mangas – verhalen, die in beelden verteld worden, fascineren jongeren. Daarom nodigen we docenten Duits met hun leerlingen uit, de nieuwe Duitse comic-cultuur te ontdekken tijdens een bezoek aan de tentoonstelling: “Comics, Manga & Co. Die neue deutsche Comic-Kultur”, die tussen 18 mei t/m 8 juni 2015 in het Goethe-Institut Rotterdam, Westersingel 9, getoond wordt. Van 1 t/m 5 juni kunt u met uw klas ook een Manga-Workshop met de professionele Manga-tekenares Inga Steinmetz bezoeken. Meer informatie vindt u binnenkort op onze website: www.goethe.de/nl/lehren
Österreich update: Von Sprachprüfung bis Mozart
Sprachprüfung an Ihrer Schule
Das ÖSD, österreichisches Sprach Diplom, möchte in der Zukunft auch in den Niederlanden eine Sprachprüfung anbieten und sucht interessierte Lehrer, die sich zum Prüfer ausbilden lassen möchten. Nähere Informationen finden Sie hier. Das ÖSD ist ein staatlich anerkanntes Prüfungssystem für Deutsch als Fremd- und Zweitsprache. Die Prüfungen orientieren sich an den Niveaubeschreibungen des „Gemeinsamen europäischen Referenzrahmens für Sprachen“. Bei Interesse können Sie sich an direkt an das ÖSD wenden oder an die Botschaft daria.bouwman@bmeia.gv.at
Mozart in den Niederlanden
Im September ist es 250 Jahre her, dass einer der größten Komponisten, Wolfgang Amadeus Mozart, in die Niederlande kam. Ein geeigneter Anlass ein wenig Musik in den Sprachunterricht zu bringen. Ab sofort steht das Unterrichtspaket zu Mozart 2015 auf der Website von „Deutsch macht Spaß“ zur Verfügung.
Berta von Suttner
Den Haag, stad van vrede en recht. An der Wiege des weltberühmten Friedenspalasts in Den Haag stand u.a. eine österreichische Pazifistin, Bertha von Suttner. Mit ihrem Buch „Die Waffen nieder“ erlangte sie Weltruhm und löste in der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts zahlreiche Debatten aus, eine Zeit die von Militarismus und Kriegsverherrlichung geprägt war. Was kann ein Mensch alleine ins Rollen bringen? Mehr dazu auf der Website von „Deutsch macht Spaß“ > Bertha von Suttner.
LinQ bestaat 10 jaar!
Een bericht van Synke Hotje van het Europees Platform-Nuffic: LinQ bestaat 10 jaar! En dat willen we op 13 mei 2015 met alle 107 LinQ-scholen vieren! Naast LinQ-docenten zijn ook vakgroepen uitgenodigd die zich willen oriënteren op deelname aan LinQ, het programma van EP-Nuffic ter versterking van het talenonderwijs Frans en Duits. Aanmelden voor het congres in Utrecht kan op www.europeesplatform.nl/linq.
Lesmateriaal Landeskunde online
Een tip van Marja Ritterfeldt, met dank! Voor het Europees Platform-Nuffic heeft de LinQ-groep materiaal ontwikkeld in het kader van CLILiG („content and language integrated learning“). De werkgroep is samengesteld uit docenten van het Vechtdal College en de twee tto Duitsscholen CSG Rehoboth en Valuas College. Zij schreven onder andere Unser Nachbar Deutschland. Dit bestaat uit vijf leseenheden, die je afzonderlijk kunt inzitten en ook bij / voor verschillende vakken kunt gebruiken. Het gaat om de thema´s: Deutschland und die EU, Deutschland und Freizeit, Deutschland und Wirtschaft, Praktikum und Deutschland, Deutschland und Zuwanderung.
Donderdag 23 april – doe mee met de Dag van de Duitse Taal!
Niet voor iedereen is het vanzelfsprekend dat „we“ in Nederland goed Duits leren. De Dag van de Duitse Taal vestigt de aandacht op het Duits, het belang van Duits en het plezier dat je kunt hebben als je Duits leert. Doe mee! Er zijn allerlei activiteiten denkbaar – van heel klein tot heel groot – dus meedoen is eigenlijk nooit een probleem. Kijk hier op de website van Mach Mit! voor ideeën. Gratis pakket met leuke spullen voor in de klas ontvangen? Kijk hier (let op: tot 20 maart te bestellen en OP=OP). Laat je leerlingen stemmen op hun favoriete Duitse liedje met de wedstrijd: Jouw Hit! – Mach Mit!
Sinds de start van de ‘Mach mit!’-campagne in 2012 heeft de Actiegroep Duits al ruim 230 scholen bezocht met haar ‘Mach-mit-Mobil’ en met meer dan 20.000 leerlingen gewerkt. Dat de activiteiten van de Mach-mit-Mobil resultaat hebben, blijkt uit een enquête onder de bezochte scholen. Maar liefst 83 procent van de docenten gaf aan dat hun leerlingen na het bezoek van de ‘Mach-mit-Mobil’ gemotiveerder waren voor het vak Duits dan daarvoor.
Zeitzeuge in de klas: Anja Fricke
Een „Zeitzeuge“ in je klas? Anja Fricke bezoekt scholen en biedt lessen aan over het leven in de voormalige DDR.
Wie ben en wat doe ik?
Ik ben Anja Fricke. 11 jaar oud was ik toen de muur viel in 1989. Ik kom uit de voormalige Oost-Harz, preciezer gezegd uit het Schachdorf Ströbeck. Het is een bijzonder dorp omdat schaken, toen de school nog bestond, een verplicht vak was in de DDR. In Nederland woon ik sinds 2003. Ik ben bezig met mijn laatste module voor mijn bachelor Cultuurwetenschappen op de Open Universiteit. Ik werk als communicatietrainer bij Loo van Eck communicatiebureau in Ede (volgens mij dicht bij Lunteren). Daarnaast geef ik in mijn privé tijd presentaties over de DDR aan scholen.
Men kan mij op verschillende websites vinden: http://www.ddr-museum.nl/ en http://www.duitslandinstituut.nl/gastles-door-een-zeitzeuge . Op de website van het DDR museum heb ik samen met de directeur daarvan een brochure geschreven over en DDR-spullen in combinatie met verhalen over mijn familie. Ik beheer ook de facebook-pagina: https://www.facebook.com/FascinatieDDR. Ik publiceer ook in het cultureel-maatschappelijk maandblad ‘Streven’. De publicaties hebben altijd een link met de DDR.
Gastlessen
In deze folder over mijn DDR presentaties ziet u reacties van leerlingen en docenten over mijn DDR-presentaties op scholen in Nederland. Het is fijn om de kinderen live mee te nemen naar het communisme. Ik doe dit aan de hand van hoe mijn schoollessen zijn gegaan (bijvoorbeeld: de ‘Pioniergruss’ of FDJ-Gruss bij begin en aan het eind van de les) maar ook door eigen DDR-spullen en spullen uit het museum mee te nemen. Wat het fijne van deze presentaties is dat ik de kinderen een groot extra stuk gevoel meegeef dat ze het toch echt goed hebben tegenwoordig, ook al zijn de teveel aan keuzes lastig. En ik ben in hun ogen nog niet oud en ‘grijs’ en kom daardoor qua geschiedenis erg dicht bij ze.
Die Wende als stripverhaal: „Herbst der Entscheidung“
Herbst der Entscheidung. Eine Geschichte aus der Friedlichen Revolution. Von PM Hoffmann / Bernd Lindner. Ch. Links Verlag Berlin 2014
Wie de film GoodBye Lenin! in zijn of haar lessen inzet komt er niet omheen om aardig wat achtergrondkennis over de Koude Oorlog en Oost- en West-Duitsland „aan te brengen“. Die is nodig om de film te begrijpen. En het is ook leuk als je om een grapje als „Schon nach zehn Jahren?“ kunt lachen (als Christiane hoort dat de kinderen hun Trabant „nu al“ mogen ophalen). In Duitse media hoor je regelmatig dat de jongste generatie niet meer zou weten hoe „die Wende“ zijn beslag heeft gekregen. Dat lijkt me ook niet meer dan logisch. Deze „graphic novel“ moet dat gat dichten, is mijn indruk. Het boek laat zien hoe de burgerbeweging in Leipzig in de herfst van 1989 te werk ging. Dit alles vanuit het perspectief van de 17 jarige Daniel, die uitgerekend de zoon is van ouders die zich met het regime vereenzelvigd hebben. Hij keert zijn thuis de rug toe en belandt in de wereld van de burgercomité’s inclusief de gevaren van een alomtegenwoordige Stasi.
Is dit stripverhaal – de term „graphic novel“ doet er inderdaad meer recht aan – iets voor onze leerlingen? Mwah… zegt uw recensent wat nuchter. Het begint bij de tekenstijl. Die is misschien wat „retro“ en natuurlijk „Geschmackssache“. Hij past met zijn grove lijnen wel bij het thema. Maar op mij komt deze stijl eerder wat gedateerd over. Waar ik meer moeite mee heb is de neiging om het verhaal historisch uitputtend te vertellen. Kijkend naar de auteur die de tekst geschreven heeft is dat niet zo vreemd. Bernd Lindner is wetenschappelijk medewerker en tentoonstellingscurator van het Zeitgeschichtliches Forum in Leipzig, onderdeel van het Haus der Geschichte (u weet wel, met de hoofdvestiging in Bonn). Daarmee is voldoende kennis van de materie aanwezig, maar voor „onze“ doelgroep mocht het wel een onsje minder, wat mij betreft. Veel ontwikkelingen komen in detail aan de beurt, waardoor het soms op een geschiedenisboek in dialoogvorm begint te lijken, ten koste van de dramatische aspecten (en de love story trouwens) in het verhaal. Achterin is een Glossar opgenomen, waarin begrippen als Blockparteien, EOS, Volkskammer enz. toegelicht worden. Maar her en der zitten zo veel verwijzingen in het verhaal dat het glossar het niet bij kan benen. Zou een Duitse of Nederlandse lezer weten wat een zin als „Mein Sohn sitzt seit zwei Jahren im Zuchthaus Bautzen“ in feite inhield? Kortom: minder aandacht voor alle details had de ontwikkelingen ook recht gedaan en was het verhaal ten goede gekomen. Ik zou het boekje (96 blz.) niet zo snel als klassenset aanschaffen (het niveau is denk ik 5HAVO of 5/6 VWO), maar meer gericht inzetten als leerlingen zich toch al met het thema bezig houden. Dan vallen dingen eerder op hun plaats.
Tip: Lees ook deze achtergrondinformatie en beluister het interview met de schrijver
Voorbeeldje:
Musik von Unheilig: Zeit zu gehen
Het is toch wat, „der Graf“ verlaat na ik geloof 15 jaar zijn eigen band Unheilig. De single „Zeit zu gehen“ is dan ook tevens de afscheidstekst. Nou ja, daar mogen de fans het dan mee doen. In elk geval een lekker nummer, al vind ik veel van Unheilig een beetje hetzelfde klinken. Maakt niet uit, geniet ze!